Η Παρασκευή Τζιωρτζούδα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στη Μεγάλη Παναγία Χαλκιδικής. Σπούδασε Βιολογική Χημεία στην Αυστρία και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στις Νευροεπιστήμες στο Λονδίνο. Σήμερα κάνει το διδακτορικό της στη Λούβεν του Βελγίου πάνω στις νευρολογικές ασθένειες. Ασχολείται με την ποίηση από την εφηβεία. Το βιβλίο «Εκείνοι που τολμούν να ονειρεύονται» (εκδόσεις Ιωλκός) είναι η πρώτη ποιη­τική συλλογή της.

• Πότε μπήκε η ποίηση στη ζωή σου σαν αναγνώστρια και πότε σαν ποιήτρια; 

Η ποίηση μπήκε στη ζωή μου γύρω στα δεκατρία μου χρόνια, όταν πέρα από μυθιστορήματα, βρέθηκε στα χέρια μου και κάποιο βιβλίο ποίησης. Έτσι, άρχισα να διαβάζω και ανακάλυψα έναν νέο και συναρπαστικό κόσμο. Νομίζω πως το πρώτο βιβλίο ήταν μία ανθολογία ελληνικής ερωτικής ποίησης, και μέσα από αυτήν βρήκα δείγματα του έργου πολλών μεγάλων ποιητών. Έτσι, άρχισε το ενδιαφέρον και ο θαυμασμός μου για εκείνους, και θέλησα να εμβαθύνω στην ποίησή τους, αγοράζοντας τα βιβλία τους και διαβάζοντας στον ελεύθερο χρόνο μου. Αργότερα, γύρω στα δεκαπέντε, άρχισα να γράφω τα δικά μου ποιήματα και έκτοτε δεν σταμάτησα ποτέ. Φυσικά, η συγγραφή δεν μπορεί να ευδοκιμίσει δίχως πνευματική άσκηση και πλούσια αναγνώσματα, οπότε ακόμη και σε μέρες που δεν είναι συγγραφικά παραγωγικές, ένα βιβλίο ποίησης με συντροφεύει συνεχώς.

• Ποιούς ποιητές θαυμάζεις;

Είναι πολλοί οι ποιητές των οποίων το έργο θαυμάζω, όπως ο Ελύτης, ο Σεφέρης, ο Καζαντζάκης, ο Χικμέτ, ο Γκιμπράν και άλλοι. Παρόλα αυτά, ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου έχουν ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Γιάννης Ρίτσος και ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε. Πολλοί από τους μεγάλους αυτούς ποιητές, γράφουν και εξελίσσουν την ποίησή τους σε πείσμα των καιρών, και έχουν την ψυχική δύναμη να μετατρέπουν τα δεινά της ζωής σε μία συγκινησιακή και επαναστατική ποίηση. Για εμένα, η πίστη και η υπομονή τους αποτελούν αστείρευτη πηγή έμπνευσης και θέλησης για δημιουργία. 

• Ποιά ήταν η πηγή της έμπνευσής σου για τη συλλογή;

Εφόσον η συλλογή καταπιάνεται με ποικίλα θέματα, δεν πρόκειται για μία συγκεκριμένη πηγή έμπνευσης, αλλά για πολλές μικρές και μεγάλες διαφορετικές στιγμές που σε οδηγούν να εκφράσεις αυτό που βιώνεις με λέξεις. Έμπνευση μπορεί να αποτελέσει μία εικόνα που θα αντικρίσεις, ο ήχος μιάς μουσικής, μια είδηση που θα ακούσεις – χαρούμενη ή θλιβερή, μια στιγμή στη ζωή σου ή στη ζωή κάποιου άλλου που σε έκανε να σκεφτείς ή να νιώσεις κάτι.   

Κάποιες φορές, βέβαια, η πηγή της έμπνευσης μπορεί να παραμείνει σχεδόν άγνωστη, και η «Μούσα» να μην αποκαλύψει την ταυτότητά της. Έτσι, καμιά φορά, παρότι δεν γνωρίζεις την ακριβή πηγή έμπνευσης, δέχεσαι αυτό το όμορφο δώρο με χαρά. Ο Οδυσσέας Ελύτης έγραψε:

«Οι κακοί ποιητές τρέφονται από τα γεγονότα, οι μέτριοι από τα αισθήματα, και οι καλοί από τη μετατροπή του τίποτε σε κάτι.»

Πολλές φορές λοιπόν, επιδιώκω να μετατρέψω το τίποτα σε κάτι, το σκότος σε φως, και όταν το καταφέρω, είμαι πραγματικά χαρούμενη. Ακόμη κι αν αυτό το ποίημα δεν αγαπηθεί από άλλους, ξέρω πως για εμένα θα αποτελεί αγαπημένο σύμβολο έμπνευσης και υπενθύμιση της μεθόδου που θέλω να ακολουθώ.

Τέλος, ας μην ξεχνάμε πως η ποίηση είναι μία αναγκαιότητα της ψυχής μας να εξωτερικεύσει τα συναισθήματα και τις ερωτήσεις της, θέτοντάς τα στο πλαίσιο των λέξεων.

• Η δημιουργία της ποιητικής συλλογής ήταν συνειδητή απόφαση ή προέκυψε; Ποιά ήταν η πρώτη σου σκέψη όταν έμαθες ότι θα εκδοθεί το έργο σου;

Εδώ και αρκετά χρόνια που γράφω, ποτέ δεν διάβασα τα ποιήματά μου σε κανέναν. Δεν είχα σκοπό να τα εκδόσω ποτέ. Πριν λίγους μήνες όμως, άρχισα να μοιράζομαι κάποια από αυτά με τη μητέρα μου. Ήταν εκείνη που με παρότρυνε να στείλω ποιήματά μου σε εκδοτικό οίκο, αφού μου είπε πως της άρεσαν πολύ. Έτσι, αποφάσισα να ακολουθήσω τη συμβουλή της και τα έστειλα στον εκδοτικό οίκο Ιωλκός. Λίγες μέρες μετά, καθώς βρισκόμουν στο εργαστήριο όπου κάνω το διδακτορικό μου, έλαβα ένα τηλεφώνημα και ενημερώθηκα πως κατόπιν αξιολόγησης των ποιημάτων μου θα ήθελαν να προχωρήσουν σε έκδοσή τους. Φυσικά, ένιωσα απίστευτη χαρά, συγκίνηση και ενθουσιασμό! Νομίζω πως δεν μπορούσα να σκεφτώ κάτι εκείνη τη στιγμή, μόνο τηλεφώνησα στην οικογένειά μου και μοιράστηκα τα νέα μαζί τους. Καθώς δεν είχα προηγούμενη εμπειρία στο συγκεκριμένο χώρο, η μετέπειτα σκέψη μου ήταν να προσέξω ώστε να γίνει η καλύτερη δυνατή δουλειά με το βιβλίο.

• Τί χρονικό διάστημα χρειάστηκε για να ολοκληρώσεις τη συλλογή;

Τα περισσότερα ποιήματα που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη συλλογή γράφτηκαν σε αρκετά σύντομο χρονικό διάστημα, σε μια περίοδο τριών-τεσσάρων μηνών περίπου. Ήταν μία ποιητικά παραγωγική περίοδος. Φυσικά, η δακτυλογράφηση, αποστολή, αποδοχή και ολοκλήρωση του έργου προς έκδοση διήρκησε λίγο περισσότερο, γύρω στους έξι μήνες, οπότε και εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2021.

• Ποιό ποίημα σε αγγίζει περισσότερο;

Κάθε ένα από αυτά έχει ξεχωριστή και ιδιαίτερη σημασία για εμένα. Εάν έπρεπε να διαλέξω ένα ως προς το συναίσθημα που μου προκαλεί, ίσως επέλεγα το ποίημα «ΚΑΘΕ ΑΥΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΧΤΕΣ». Μου αρέσει πάντοτε να γράφω ποιήματα πλούσια σε εικόνες, και σε αυτό το ποίημα θέλησα να απεικονίσω την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώσαμε όλοι μας λόγω του εγκλεισμού, κάτι που δεν έχουμε ξαναζήσει. Παρουσιάζοντας τις παράξενες και θλιβερές καθημερινές στιγμές, τελειώνει με μία νότα αισιοδοξίας για το αύριο.  

• Όλα τα ποιήματα είναι σε ελεύθερο στίχο. Ήταν επιλογή σου να μη χρησιμοποιήσεις ομοιοκαταληξία ή δεν προέκυψε;

Πράγματι, μόνο λίγα από τα ποιήματα στα σημειωματάριά μου έχουν ομοιοκατάληκτους στίχους, καθώς νιώθω πως όταν γράφω με ομοιοκαταληξία, «περιορίζω» την ελεύθερη έκφραση και ροή του ποιήματος. Φυσικά, θαυμάζω την ποίηση με ομοιοκαταληξία, ως μία αριστοτεχνική μορφή ποίησης που έχει δημιουργήσει τεράστια αριστουργήματα, αλλά προσωπικά, προτιμώ να αφήνω τον λόγο να κυλάει στο χαρτί, επομένως πιστεύω πως ο ελεύθερος στίχος μου ταιριάζει καλύτερα.

• Αφιερώνεις τη συλλογή σου σε κάποιον Μ.Κ. Θα ήθελες να μοιραστείς σε ποιόν αναφέρεσαι, ή τί αντίκτυπο είχε αυτό το άτομο σε σένα και στη δημιουργία σου;

Η συλλογή είναι αφιερωμένη στο σύντροφό μου, όχι μόνο γιατί υπήρξε έμπνευση για τη συγγραφή πολλών ποιημάτων μου, όπως το «ΕΚΚΛΗΣΗ ΕΙΣ ΑΝΩ» που συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή, αλλά και ως ένα «ευχαριστώ» για τη στήριξη και την αγάπη που μου προσφέρει καθημερινά.

• Σε δύο ποιήματά σου γράφεται σαν υποσημείωση “Ποιήματα στο Ματθαίο Λεννάρδη”. Είναι υπαρκτό πρόσωπο, κι αν ναι τον έχεις γνωρίσει προσωπικά;

Πρόκειται για υπαρκτό πρόσωπο που γνωρίζω προσωπικά, παρόλα αυτά το «Ματθαίος Λεννάρδης» είναι ψευδώνυμο.

• Από τί είδους αναγνώστες θα’ θελες να αποτελείται το κοινό σου; Έλληνες της διασποράς, ή του ελλαδικού χώρου; Έφηβους, νέους ή όχι;

Πιστεύω πως η ποίηση είναι ένα μέσο για να καταλάβουμε καλύτερα τον κόσμο και, ακόμα περισσότερο, τον εαυτό μας. Ιδιαίτερα στη συγκεκριμένη ποιητική συλλογή, υπάρχει έντονος συλλογισμός για τον σύγχρονο κόσμο και τον άνθρωπο μέσα σε αυτόν, με συνιστώσες τις αξίες και τα ιδανικά που τον διέπουν, την αγάπη και το σεβασμό, τα τρωτά και δυνατά σημεία του. Επομένως, θεωρώ πως η συλλογή απευθύνεται σε κάθε άνθρωπο που αναζητεί απαντήσεις και νοήματα – και πιστεύω πως είναι στη φύση μας να το κάνουμε.

• Τέλος, στείλε ένα μήνυμα σ’εκείνους που τολμούν να ονειρεύονται…

Πιστεύω πως τα όνειρα είναι η τροφή της ζωής. Δίχως αυτά, η ζωή μας ατροφεί, λιγοστεύει… Επίσης, το να ονειρεύεσαι είναι και ένα από τα δυσκολότερα πράγματα, καθώς απαιτεί επιμονή, υπομονή, καθημερινό κόπο και πίστη στις δυνάμεις σου. Το μήνυμά μου, λοιπόν, είναι αυτό που ψιθυρίζω καθημερινά και στον εαυτό μου: «Ονειρέψου! Μα μη μείνεις μόνο στο όνειρο. Κόπιασε να το κάνεις πράξη, κι ακόμα κι αν δεν τα καταφέρεις, θα ξέρεις πως το προσπάθησες, κι έτσι, θα σου έχει ήδη προσφέρει πολλά.»

Όπως γράφω στο ποίημα μου «Έκκληση εις άνω»:

«Ω Κύριε,

μας έδωσες τ’ αστέρια

για να καταλάβουμε πόσο αβάσταχτα μικροί είμαστε.

Μας έδωσες και τα όνειρα

για να καταλάβουμε πόσο μεγάλοι μπορούμε να γίνουμε.»

Παρασκευή Τζιωρτζούδα, 2021